Jesteśmy pasjonatami badań nad starożytnymi i współczesnymi kulturami Bliskiego i Dalekiego Wschodu oraz cywilizacji basenu Morza Śródziemnego. Od dawna dojrzewał w nas pomysł utworzenia fundacji wspierającej wysiłki polskich naukowców w zgłębianiu wiedzy o tych obszarach. W dniu 2 czerwca 2022 roku oficjalnie zrealizowało się nasze marzenie i powstała Fundacja Umbra Orientis.
Jej powołaniu przyświecała chęć kultywowania dzieła profesora Kazimierza Michałowskiego – założyciela Polskiej szkoły archeologii śródziemnomorskiej. Stworzył on Zakład Archeologii Śródziemnomorskiej (ZAŚ PAN), który przez lata pełnił rolę interdyscyplinarnej jednostki jednoczącej polskich naukowców.
Ta wielokierunkowość badań istotnie rozszerzyła się od czasu połączenia Zakładu Archeologii Śródziemnomorskiej PAN z Zakładem Krajów Pozaeuropejskich PAN i utworzenia Instytutu Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych Polskiej Akademii Nauk.
Dlatego też główną ideą Fundacji jest wspieranie działań i promocja osiągnięć przede wszystkim IKŚiO PAN jako kontynuatora Polskiej szkoły archeologii śródziemnomorskiej. Dążymy do integracji środowiska polskich naukowców z dziedzin archeologii, kulturoznawstwa, religioznawstwa, językoznawstwa, a także badań w zakresie socjologii rozwoju współczesnych społeczeństw krajów Azji i Afryki.
Chcemy nadać rozgłos istotnym, a niekiedy wręcz spektakularnym odkryciom, jakich dokonują Polacy badający kultury Orientu i Śródziemnomorza.
Na dziedzińcu Muzeum Egipskiego w Kairze, posiadającego największą na świecie kolekcję zabytków cywilizacji starożytnego Egiptu, zwiedzający zobaczyć mogą popiersia najwybitniejszych egiptologów, a pośród nich Polaka – Kazimierza Michałowskiego (1901-1981).
Profesor Michałowski jest twórcą Polskiej szkoły archeologii śródziemnomorskiej. Nie tylko wprowadził naszych archeologów na ważne stanowiska wykopaliskowe, był znakomitym wykładowcą uniwersyteckim, światowej sławy ekspertem, autorem wybitnych publikacji, twórcą nowej dziedziny badań – nubiologii, lecz przede wszystkim stworzył trwałą strukturę instytucji naukowych.
Już w okresie międzywojennym, dzięki Jego wykopaliskom oraz osobiście pozyskanym depozytom, powstał w Muzeum Narodowym w Warszawie największy w kraju zbiór i galeria sztuki starożytnej z unikatową w skali świata kolekcją „Faras”.
W 1956 roku Profesor założył Zakład Archeologii Śródziemnomorskiej PAN, którego zadaniem było publikowanie rezultatów badań polskich archeologów, opieka nad nieustannie wzbogacającym się archiwum dokumentacji archeologiczno-architektonicznej oraz prowadzenie specjalistycznej biblioteki (największej
i najbogatszej w kraju). Pracownicy Zakładu stanowili także najliczniejszą grupę uczestników i kierowników bliskowschodnich misji wykopaliskowych.
Nasze najważniejsze zadania obejmują:
Nasze działania obejmują przede wszystkim:
Pozostałości nabatejskiego portu Leuke Kome
Ajnuna, prowincja Tabuk, Arabia Saudyjska (fot. archiwum IKŚiO PAN).
Pozostałości sanktuarium Archanioła Rafała (Rafaelion)
Banganarti, Sudan (fot. R. Łopaciuk, archiwum IKŚiO PAN).
Wzgórze Kom el-Dikka, Aleksandria, Egipt
Stara pocztówka ze zbiorów specjalnych IKŚiO PAN.
Widok miasta Pune, w którym mieści się jedna z najważniejszych bibliotek manuskryptów w Indiach.
Pune, Indie.
Wielki meczet
Bobo Dioulasso, Burkina Faso (fot. archiwum IKŚiO PAN).
Zachodnia ściana kaplicy grobowej Wezyra Merefnebefa
Sakkara, Egipt (fot. J. Dąbrowski archiwum IKŚiO PAN).
Dr Krzysztof Radtke – Przewodniczący Rady Fundacji
Dr Jadwiga Iwaszczuk – Członek Rady Fundacji
Mgr Paweł Gadomski – Członek Rady Fundacji
Dr hab. prof. PAN Ewa Laskowska-Kusztal
Prof. dr hab. Marek Mejor
Prof. dr hab. Karol Myśliwiec
Dr hab. Teodozja Izabela Rzeuska
Fundacja na rzecz Badań nad Starożytnymi i Współczesnymi Kulturami Orientu przy Instytucie Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych
Polskiej Akademii Nauk
UMBRA ORIENTIS
